Kringloop
der belangen
(Los intereses creados)
van Jacinto Benavente
Gespeeld
in 1937 (regie W. de Vletter)
Recensie
uit 'Het Tooneel', november 1937
rond 1950 (regie onbekend)
rond 1958 (regie onbekend)
1937
Korte
inhoud
In dit schalkse spel met louter marionetten draait alles om twee schavuiten,
waarvan er één wel heel goed gebekt is. Ze doen zich voor als
een edelman met zijn bediende en zetten met hun mooie praatjes iedereen op
het verkeerde been. Van de logementhouder tot de geldschieter, de kapitein,
de dichter en de gegoede stand, allemaal gaan ze voor de bijl. Stuk voor stuk
denken ze beter te kunnen worden door de twee schelmen naar de mond te praten.
Zelfs als de boel in het honderd dreigt te lopen, omdat de kruik zo lang te
water gaat tot ze barst, en de beide schelmen voor het gerecht worden gedaagd,
ziet de leepste van de twee nog kans om zich eruit te kletsen.
Bron: Toneelfonds
Twee vagebonden,
Leander en Chrispijn, van wie de laatste het vernuft en de brutaliteit bezit
om mensen bij de neus te nemen, worden in een herberg in een Spaanse stad
als geëerde gasten gehuisvest. Onder de indruk van Chrispijn’s
leugens geeft de waard gaarne krediet aan de “voorname edelman”
Leander. Dat maakt hem voor de geldschieter Pantalon voldoende solide om hem
zoveel geld te lenen, dat hij op grote voet in een eigen huis kan wonen. Chrispijn
brengt hem in aanraking met de verarmde edeldame Sirene, die als huwelijksbemiddelaarster
aan de kost probeert te komen.
Op een feest dat Leander bekostigt brengt zij hem in kennis met Silvia, de
dochter van de vermogende Polichinel, die voor geen misdaad terugschrikt om
zich te verrijken.
Chrispijn vervaardigt een document, dat Sirene een grote som waarborgt als
Leander met Silvia trouwt. Polichinel, die met Chrispijn aan de riemen heeft
gezeten als galeislaaf, wil daarvan niets weten. En nu ontwikkelt zich een
handeling vol intriges om Polichinel en Leander tot willige werktuigen te
maken van allen, die bij dit huwelijk belang hebben.
Dat zijn de waard, Pantalon, de kooplieden, die de benodigdheden voor het
feest op krediet hebben geleverd, en Sirene. Silvia en Leander zijn in ernst
verliefd op elkaar geworden en dat inspireert hem om haar zijn bedrog op te
biechten, wat aan haar liefde geen afbreuk doet. De komst van een gerechtsdienaar
met een dossier over Leander’s en Chrispijn’s vroegere vergrijpen
brengt hen in moeilijkheden. Maar de slimme Chrispijn overtuigt de schuldeisers,
dat zij niets winnen bij een vonnis. Slechts het huwelijk van Leander en Chrispijn
kan de crediteuren uitkomst brengen. Polichinel probeert tevergeefs tegen
de stroom op te roeien. Hoewel Leander verklaart, dat hij Polichinel’s
geld niet wenst, dwingt men hem met vereende krachten de bruidsschat op, zodat
ieder verzekerd is het zijne te krijgen. Voor Chrispijn, wiens rol is uitgespeeld,
is nu de tijd gekomen om uit Leander’s leven te verdwijnen.
Bron: Elise, catalogus op CD-rom van de NVA
